Żarniki ksenonowe – co to takiego?

Żarówki ksenonowe w samochodach przyjęło się określać potocznie mianem żarników, choć samo określenie nie ma charakteru technicznego. Jeśli chodzi o lampy, te zaś nazywa się lampami ksenonowymi lub po prostu ksenonami. Zalicza się je do tak zwanych lamp wyładowczych, w których to światło powstaje poprzez elektryczne wyładowania w specjalnym gazie szczelnie zamkniętym w strukturze lampy. Do tego potrzebne jest wysokie napięcie, znacznie wyższe niż przypadku zwykłych lamp. To generowane jest przez statecznik. Lampy ksenonowe z czasem tracą swoją moc i barwę, na co wpływa ich eksploatacja. Użytkowanie polega bowiem na nieustannym wyładowywaniu się zgromadzonego w bańce gazu, choć trwa to raczej powoli. Charakterystycznym znakiem, że lampa się zużywa, jest zmieniająca się barwa – lampy przyjmują coraz to cieplejszy odcień wraz z upływem czasu. Aby móc z nich korzystać, konieczny jest montaż żarnika do ksenonów. 

Czym dokładnie jest żarnik ksenonowy?

Powszechnie stosowane określenia takie jak „żarniki xenon" czy „żarniki do ksenonów" odnoszą się do żarówek przeznaczonych wyłącznie do lamp ksenonowych. Czym dokładnie są? Istnieje istotna różnica między tradycyjnym żarnikiem w lampie halogenowej a tym do lamp ksenonowych. W żarówce halogenu znajduje się cienki, specjalnie wyprofilowany drucik, podczas gdy w żarówkach ksenonowych zamiast drucika znajdziemy rurkę wypełnioną wspomnianym gazem ksenonowym. To dzięki niemu żarniki osiągają swoje wyjątkowe parametry i zdumiewające efekty. Zastosowanie żarników ksenonowych oraz specjalnych lamp pozwala na wykorzystywanie tego rodzaju komponentów w samochodach jako światła mijania. Lampy z ksenonem są w pełni legalne i dozwolone do użytkowania. Eksperymentalne lampy bi-ksenonowe pozwalają nawet na wykorzystywanie żarnika ksenonowego w funkcji świateł drogowych (długich).

Jak długo świeci lampa z żarnikiem ksenonowym? – ksenony a halogeny

Zużycie żarówek ksenonowych przebiega podobnie do procesu eksploatacji tych halogenowych, jednak postępuje wolniej. Standardowy palnik ksenonowy cechuje się żywotnością około trzech tysięcy godzin, przy czym nawet w przypadku wyjątków od tej reguły czas pracy żarników ksenonowych jest kilkukrotnie dłuższy od czasu działania żarówek halogenowych, których żywotność szacuje się na kilkaset godzin. To sprawia, że kierowcy chcący wyróżnić się posiadaniem ekstrawaganckich lamp, coraz częściej zmieniają popularne halogeny właśnie na lampy z żarnikami typu xenon.

Jak dobrać żarniki do ksenonów?

Każdy, kto choć trochę orientuje się w temacie lamp ksenonowych, wie, że wybór odpowiedniej żarówki nie jest tak skomplikowany, jak mogłoby się wydawać. Do ksenonów przekonuje się coraz więcej kierowców, dla których tego typu zagadnienia mogą wydawać się trudne. Warto więc wiedzieć, że kluczowym aspektem w doborze właściwego żarnika do ksenonów jest określenie jego mocy i preferowanej barwy emitowanego światła. Żarniki występują w dwóch głównych rodzajach:

• ze wbudowanym zapłonnikiem umieszczonym w metalowej obudowie

• bez wbudowanego zapłonnika

Na pierwszy rzut oka oba typy żarników mogą się wydawać podobne. Jednakże komponenty te nie mogą stanowić zamienników, ponieważ mają różne od siebie parametry, z których najbardziej kluczowe jest napięcie zasilania. Ponadto cokoły tych żarników posiadają unikalne wytłoczki, które zapobiegają pomyłkom podczas montażu, a każdy z tych żarników oznaczony jest konkretnym typem na swoim cokole.

Najczęściej spotykane palniki – takie jak D1S i D1R – działają przy standardowym napięciu 85 V i mocy 35 W. D1R przeznaczony jest do reflektorów bez soczewek (za to z przesłoną na bańce), natomiast D1S stosuje się w reflektorach soczewkowych. To właśnie stąd wzięły się te określenia. Oznaczenie "S" wskazuje na reflektory soczewkowe, a "R" na zwykłe. Zarówno typ D1S i D1R posiadają zintegrowany zapłonnik. Dodatkowe warianty to żarówki D2S i D2R, posiadające identyczne parametry jak wcześniej opisane, jednak bez zintegrowanych zapłonników.

Czy każdy samochód może korzystać z lamp ksenonowych?

Ksenony cieszą się popularnością ze względu na swoją energooszczędność, intensywne świecenie i rzadką konieczność wymiany. Przed zamontowaniem ich w samochodzie, trzeba upewnić się, czy pojazd spełnia kilka istotnych warunków. Auto musi być wyposażone w autopoziomowanie, aby uniknąć oślepiania innych kierowców. Kolejnym niezbędnikiem jest posiadanie przezroczystych kloszy. Dobrze, gdy auto wyposażone jest w spryskiwacze skierowane na lampy – wszelkie zabrudzenia prowadzą do nieprawidłowego rozpraszania się światła. Jeśli te warunki zostaną spełnione, samochód może zostać wyposażony w lampy z żarnikami ksenonowymi.